czwartek, 13 maja 2010

Armie Wielkiej Wojny Północnej - cz. IV





Stopnie wojskowe w armii szwedzkiej z przełomu XVII i XVIII wieku, do tego stopnie generalskie obowiązujące od XVII wieku.


I. Oficerowie
Nazwa stopnia w języku szwedzkim, potem polski odpowiednik i opis funkcji
Fältmarskalk - feldmarszałek
General för Kavalleriet - generał kawalerii
General för Fotfolket - generał piechoty
General för Artillerier - generał artylerii
Överste - Pułkownik – dowódca regiment (tak w piechocie jak i w kawalerii), będący jednocześnie dowódcą pierwszego batalionu (piechota) i własnej kompanii.
Överstelöjtnant - Podpułkownik - Zastępca dowódcy regimentu (w niektórych jednostkach pełnił funkcję dowódcy). Dowodził drugim batalionem (piechota) i własną kompanią.
Major - Major – trzeci oficer pod względem starszeństwa w regimencie, dowodził własną kompanią (mógł też dowodzić batalionem, czasami regimentem)
Regements-kvartermästare - Kwatermistrz regimentowy
Regementsskrivare - Pisarz regimentowy
Ryttmästare -Rotmistrz – w kawalerii dowódca kompanii
Kapten - Kapitan – w piechocie dowódca kompanii (w skrajnych przypadkach batalionu )
Kaptenlöjtnant - Nietypowa ranga (Kapitan-porucznik), oficer który był faktycznym dowódcą kompanii pułkownika (czyli pierwszej kompanii regimentu)
Löjtnant - Porucznik – zastępca dowódcy kompanii (tak w piechocie jak i w kawalerii)
Fänrik - Chorąży (piechota) – w jego pieczy znajdował się sztandar kompanii
Kornett - Kornet (jazda) - w jego pieczy znajdował się sztandar kompanii

II. Stopnie podoficerskie
Nazwa stopnia w języku szwedzkim, potem polski odpowiednik i opis funkcji
Kompani-kvartermästare - Kwatermistrz kompanijny
Mönsterskrivare - Pisarz kompanijny
Fältväbel - Starszy sierżant – jego zadaniem było ustawienie szyku kompanii na polu bitwy, dbał także o dyscyplinę kompanii (tak na polu bitwy jak i poza nim) – miał prawo karać żołnierzy za przewinienia
Sergeant - Sierżant – identyczne funkcje jak Starszy sierżant, nie miał tylko prawa ukarać żołnierzy
Förare - Sierżant (ale nader specyficzny) – w czasie przemarszu to on opiekował się sztandarem kompanii. Tylko na czas bitwy przekazywał sztandar chorążemu.
Zajmował się także rannymi i chorymi żołnierzami, jego pieczy podlegał również tabor kompanii
Furir - Furier – na jego barkach spoczywało rozdzielania żywności pomiędzy żołnierzy i wyszukiwanie miejsce na obóz dla kompanii.
Rustmästare - Zbrojmistrz – w jego pieczy znajdowała sie amunicja kompanii, sprawdzał też stan broni strzeleckiej żołnierzy
Korpral - Kapral
Trumslagare - Dobosz
Pipare - polski odpowiednik to chyba fajfer? w każdym razie to muzyk grający na flecie

III. Określenia używane na szeregowców
Wersja szwedzka - Wersja polska
Menig - szeregowiec
Manskapet - szeregowiec/żołnierz
Soldat - Żołnierz
Knekt - Żołnierz piechoty

4 komentarze:

  1. Witam. Czy na obrazku przedstawionym w tym artykule jest pokazany strój szwedzkiego generała z XVII wiku?

    OdpowiedzUsuń
  2. Nie, to podoficer, generałowie nie nosili szpontonów :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Poza tym to figura z XVIII a nie XVII wieku, zupełnie inne stroje.

    OdpowiedzUsuń
  4. a generał major i generał porucznik?

    OdpowiedzUsuń