sobota, 30 października 2010

Barwa gwardii JKM - cz. III



W 1655 roku w Krakowie Szwedzi zdobyli sztandar króla Jana Kazimierza, używany w czasie wojennym przez dworzańską chorągiew husarii – jednostkę złożoną z pocztów wystawionych przez dworzan królewskich. Może nie do końca da się to podciągnąć pod pojęcie ‘gwardii’ jednak jako oddział towarzyszący czasami monarsze w kampaniach może się chyba ‘załapać’ do niniejszego cyklu.
Praktycznie cała środkowa część sztandaru przetrwała w szwedzkich zbiorach (sygnatura ST 28: 1,2), jego pełne wymiary określa się (według rekonstrukcji) na 253 cm szerokości na 343 cm długości. Oryginalnie sztandar miał formę ‘trzech ostrych języków’, tak też go zrekonstruowano w Szwecji w latach 80-tych XX wieku. Co ciekawe, dysponujemy opisem tej chorągwi z epoki, sporządzonym w czasie przygotowań do kampanii 1651 roku przeciw Kozakom. W Regestrze dworzan JKM… odnajdujemy chorągiew pierwszą adamaszkową, turkusową, po jednej stronie krzyż wielki kawalerski przez wszytkie biały, po drugiej żółty, we środku żółtego krzyża Najświętsza Panna z Dzieciątkiem (h)aftowana ‘subscriptio sub tuo praesidio’. Na wierzchu u krzyża ‘tecum a pro te’, na drugiej stronie  we środku białego krzyża (h)aftowane herbów królewskich atłasem a (ze) s(z)nurkami.
Większe herby to oczywiście polski Orzeł i litewska Pogoń, w mniejszej tarczy znajdujemy trzy korony symbolizujące Wazów i lwa z koroną na łbie, czyli ówczesny herb Habsburgów.  Tarcza zwieńczona jest koroną królewską i otoczona Ordo Velleris Aurei czyli Orderem Złotego Runa. 

2 komentarze:

  1. Piękny sztandar. :) Taki ..barokowy.

    OdpowiedzUsuń
  2. Sztandar ten podnoszono gdy król ruszał na wojnę w otoczeniu dworzan, nie pozwolili sobie na byle co jeżeli chodzi o chorągiew :)

    OdpowiedzUsuń